جرم گوش چیست و چه اهمیتی دارد؟

جرم گوش چیست؟

جرم گوش، سرومن یا وکس گوش ماده ای نرم ، چسبناک و معمولا زرد رنگ است که توسط پوست داخل مجرای گوش تولید می شود. این ماده چسبناک برای سلامتی گوش ما بسیار مهم است چرا که گرد و غبار ، حشرات و باکتری ها را به دام انداخته و اجازه پیشروی به سوی پرده گوش و بخش های داخلی تر را نمی دهد.

نبود جرم گوش باعث می شود که عوامل بیماری زا به راحتی جذب پوست مجرای گوش شده و خارش،التهاب و عفونت ایجاد کنند. اما در بعضی از افراد جرم گوش بیش از حد نیاز ترشح می شود و اصطلاحا گوش مسدود می شود.در این حالت شخص، جهت شستشوی گوش باید به متخصص گوش ، حلق و بینی مراجعه کند.

رنگ جرم گوش چه معنی دارد؟

جرم گوش در ابتدا زرد رنگ یا متمایل به سفید است اما به مرور زمان با جذب باکتری و مواد خارجی همانند گرد غبار این رنگ تیره تر و متمایل به قهوه ای پر رنگ می شود. اگر محیط پاکیزه باشد و بدن فرد سالم باشد این رنگ پس از مدت ها می تواند به همان رنگ زرد باقی بماند. بنابراین تیره بودن رنگ جرم می تواند نشان از وجود باکتری و مواد سمی در بدن باشد.

جرم گوش چه موادی دارد؟

جرم گوش که به آن واکس گوش، موم یا سرومن نیز گفته می شود، ترکیبی از چربی (مترشحه از غدد چربی پوست)، سلول های پوستی جدا شده از داخل گوش و ترشحات غدد سرومن در کانال گوش خارجی است.

آیا نوع جرم گوش خود را می دانید؟

جرم گوش دو نوع خشک و مرطوب است. نوع آن بستگی به ژنتیک شما دارد. ژنتیک مردم آسیای شمال شرقی مخصوصا مردم کشورهای چین یا کره طوری است که جرم گوش خشک دارند، در حالی که جرم گوش افراد سایر کشورها مرطوب است.

چطور جرم گوش شبیه موی بینی است؟

جرم گوش یکی از عوامل محافظتی بدن است. جرم گوش همانند مژه های چشم و موهای بینی از بدن ما در برابر عوامل مزاحم مثل گردوغبار، باکتری ها و سایر میکروارگانیسم ها محافظت می کند. این عوامل با ورود به بدن باعث بروز ناراحتی، التهاب و عفونت می شوند.
اگر در اثر تجمع جرم گوش، شنوایی شما کم شده است و صداها را به سختی می شنوید، برای معاینه نزد پزشک متخصص گوش و حلق و بینی بروید.

چطور جرم گوش شبیه اشک است؟

جرم گوش، گوش های ما را لیز و نرم می کند، همان طور که اشک، چشم های ما لیز و مرطوب می کند. اگر مقدار جرم گوش کم باشد، گوش ها دچار خشکی و خارش می شوند.

جرم گوش بعد از پاک کردن گوش، برطرف می شود.

گوش ها با لطف جرم گوش، خودشان را پاک و تمیز می کنند. هر وقت شما فک یا چانه خود را تکان می دهید، جرم گوش به آرامی از طرف پرده گوش به سمت سوراخ گوش می آید. سپس خشک شده و بیرون می افتد.

داخل گوش خود را دستکاری نکنید.

برای تمیز کردن گوش نبایستی چیزی داخل گوشتان فرو کنید، زیرا گوش ها خودشان را تمیز می کنند.
برای خاراندن گوش یا خارج کردن جرم گوش، گوش پاک کن، سنجاق، انگشت دست و هر چیز دیگری را وارد گوشتان نکنید، زیرا با این کار جرم را بیشتر به سمت داخل گوش هل می دهید که می تواند گوش را کیپ کند و شنوایی شما کم شود.

چطور جرم گوش روی شنوایی موثر است؟

تجمع و سفت شدن جرم گوش، شایع ترین دلیل کاهش شنوایی است. ممکن است گاهی اوقات جرم گوش به طرف پرده گوش هل داده شود و یا گوش ها بیش از حد مورد نیاز، جرم تولید کنند.علائم تجمع و سفت شدن جرم گوش عبارتند از درد گوش، احساس سنگینی و پری گوش، احساس کیپ شدن گوش و زنگ زدن گوش.
همچنین ممکن است گوش های شما دچار خارش، بوی نامطبوع و ترشحات شوند.

چه موقع نزد پزشک برویم؟

اگر در اثر تجمع جرم گوش، شنوایی شما کم شده است و صداها را به سختی می شنوید، برای معاینه نزد پزشک متخصص گوش و حلق و بینی بروید.اگر بعد از شستشوی گوش توسط پزشک، دچار مشکلی در گوش های خود گشتید، مجددا نزد پزشک بروید، مثلا اگر دچار درد گوش شدید و یا اینکه همچنان صداها را خیلی کم می شنیدید.
اگر از وسایل کمک شنوایی مثل سمعک استفاده می کنید و یا هر چند مدت یک بار گوش های شما در اثر تجمع جرم کیپ می شوند، بایستی هر چند مدت یک بار برای تمیز کردن گوش های خود نزد پزشک بروید.

علایم پر شدن گوش از جرم

کم شنوایی

احساس درد و سنگینی در گوش

وزوز

خروج مواد نرم زرد یا سیاه رنگ از گوش

سرگیجه

شنیدن صدای سوت سمعک

فرآیند شست و شوی گوش

پیش از اینکه پزشک بخواهد شست و شوی گوش را شروع کند احتمالاً برای تشخیص و اطمینان از تجمع موم اضافه گوش یا شیء خارجی گوش را به دقت معاینه کند تا مشکل خاصی برای انجام روند شست و شو وجود نداشته باشد.
پزشک با استفاده از یک وسیله پزشکی به نام اوتوسکوپ در قسمت ورودی گوش، میزان و محل وجود موم گوش اضافه را تشخیص و شناسایی کرده و با روشن کردن و بزرگ کردن تصویر گوش اطلاعات دقیق در مورد شیء یا موم گوش جمع شده جمع آوری خواهد نمود.
در صورتی که موم داخل گوش جمع شده باشد، پزشک اقدام به انجام شست و شو گوش با استفاده از وسیله ای شبیه سرنگ خواهد نمود. این وسیله برای وارد کردن آب یا مخلوط آب و نمک داخل گوش استفاده می شود تا با استفاده از آن بتوان جرم اضافه گوش را خارج کرد. انجام فرآیند شست و شوی گوش شاید کمی آزار دهنده بوده و ثابت نگه داشتن گوش برای مدتی طولانی کمی کلافه تان کند اما با این حال در حین شست و شو؛ درد خاصی را احساس نخواهید کرد.
برای انجام این فرآیند در منزل و خارج کردن موم از داخل گوش ها نیاز دارید تا وسایل زیر را تهیه کنید. در بیشتر روش های رایج با استفاده از یک قطره چکان برای ریختن روغن بچه، روغن طبیعی یا داروهای نرم کننده جرم گوش استفاده می شود.
روند شست و شو برطبق روال زیر خواهد بود:

هر روز به مدت ۲ یا ۳ بار چند قطره از روغن های گفته شده را داخل گوش تان بریزید.
بعد از نرم شدن جرم گوش، سرنگ را با آب ولرم یا مخلوط آب و نمک پر کرده و جرم ها را از گوش خارج کنید.

سوراخ شدن پرده‌ی گوش

سوراخ شدن پرده‌ی گوش از عوارض احتمالی دیگر شستشوی گوش است. در بعضی مواقع شستشوی گوش می‌تواند برعکس عمل کند و جرم را بیشتر فشرده کند. این کار خارج کردن جرم را سخت‌تر می‌کند و بیشتر به پرده‌ی گوش فشار وارد می‌شود و خطر سوراخ شدن پرده را افزایش می‌دهد. در بعضی‌مواقع مایع درون مجرای گوش به دام می‌ا‌فتد و فشار را به‌حدی بالا می‌برد که می‌تواند سبب پارگی پرده‌ی گوش شود.

عوارض دیگر

در موادر نادری، عوارض دیگری رخ می‌دهد، مانند:

سرگیجه، در این حالت احساس می‌کنید که اتاق دور شما می‌چرخد (این حالت معمولا موقت است)؛
ناشنوایی، که می‌تواند موقت یا دائمی باشد.
ازآنجایی‌که تجمع جرم در درازمدت مضر است یا می‌تواند درنتیجه‌ی بیماری‌های دیگر ایجاد شود، اگر بعد از درمان‌های خانگی علائم برطرف نشد، به پزشک مراجعه کنید. شاید باید از روش‌های دیگری برای درمان استفاده شود یا به یک متخصص گوش مراجعه کنید. اگر گوش‌تان مستعد تولید جرم باشد، متخصص برای‌تان سمعک تجویز می‌کند. به‌یاد داشته باشید که برای خارج کردن جرم گوش نباید از گوش‌پاک‌کن استفاده کنید؛ زیرا این وسیله، جرم را بیشتر در خلاف جهت و به سمت مجرا و پرده‌ی گوش فرو می‌برد.