بینی زیبا و معیارهای زیبایی بینی

زیبایی، مفهومی بسیار گسترده است. به خاطر وجود تفاوت‌های فرهنگی و نژادی، زیبایی و جذابیت می‌تواند تعاریف مختلفی داشته باشد. قبل از انجام هر جراحی زیبایی بر روی بینی، جراح باید بداند که هدف بیمار او از این جراحی چیست. به همین خاطر، برخی از معیارهای مشخص برای بررسی زیبایی بینی بر اساس نقاط مشخص در سر و صورت و اندازه‌گیری استخوان‌های سر و صورت از روی تصاویر سفالومتری (عکس رادیوگرافی سر) وجود دارند. البته از بسیاری از این معیارها تنها به عنوان راهنمایی برای انجام جراحی بینی استفاده می‌شود و ممکن است نتوان در همه‌ی افراد به این معیارهای ایده‌آل دست یافت. این موضوع به این خاطر است که هر شخص جدای از ویژگی‌های خاص نژادی،  دارای خصوصیات فیزیکی منحصربه‌فرد مانند اندازه‌ی اسکلت استخوانی بینی، حجم بافت زیرپوستی و ضخامت پوست بینی، می‌باشد. در عمل این کار غیرممکن است که جراح بتواند فرم بینی را از هر لحاظ به معیارهای ایده‌آل برساند مگر اینکه  ساختارهای کلی سر و صورت، طی جراحی‌های پیچیده به طور کلی تغییر پیدا کنند.

جراحی زیبایی بینی

حتی امروزه نیز جراحان زیادی وجود دارند که با وجود نداشتن هیچ تخصصی در زمینه زیبایی صورت و بینی، اقدام به انجام جراحی بینی می‌کنند، چرا که این عمل را عملی ساده می‌دانند که صرفاً با هدف کاهش سایز بینی از طریق برداشتن بافت‌های بینی (استخوان و غضروف) انجام می‌شود.  با این حال داشتن چنین رویکرد ساده و سطحی موجب می‌شود که جراح بافت‌های پشتیبان بینی را ضعیف کرده و موجب بروز بدفرمی‌های بینی و حتی افتادگی بافت بینی و اختلال در تنفس بیمار می‌شود. این عوارض معمولاً باعث می‌شوند که بیماران به دنبال انجام جراحی ترمیم بینی باشند.

فرم ظاهری و کارایی عملکردی بینی دو موضوع جدایی‌ناپذیر هستند و جراحان  باید به خوبی درک کنند که تغییرات هرچند کوچک در ظاهر بینی چگونه بر راه هوایی تأثیر می‌گذارد. جراحان باید به خوبی بدانند که در اغلب اقداماتی که در حین جراحی و به منظور کاهش برجستگی قوز بینی یا کوچک کردن نوک بینی انجام می‌دهند در واقع بر عملکرد بینی نیز تأثیر بزرگی می‌گذارند. داشتن این درک و دانش باید به کمک جراح بیاید تا از بروز مشکلات تنفسی بعد از جراحی بینی (که مشکلی بسیار شایع است) جلوگیری کند و در انجام جراحی‌های ترمیمی بینی بتواند مشکلات زیبایی و عملکردی بینی را همزمان برطرف کند. به خاطر همین موضوع است که آشنایی کامل با ساختار و فرم بینی برای رسیدن به بهترین نتایج جراحی، ضروری است.

نسبت‌های مختلف در بینی

برای تدوین یک برنامه مناسب برای جراحی بینی هر بیمار باید پارامترهای مناسب زیبایی بینی (که در ادامه توضیح داده شده‌اند) در ترکیب با ویژگی‌های خاص بینی و صورت بیمار و تمامی نقاط قوت یا محدودیت‌های خاص بیمار، در نظر گرفته شوند. در نظر داشته باشید یک بینی زیبا نباید فرمی دقیقا مطابق با معیارهای بینی ایده‌آل داشته باشد بلکه موضوع مهم در زیبایی بینی این است که ظاهر بینی طبیعی به نظر بیاید، بین اجزای مختلف آن تناسب وجود داشته باد، متعادل باشد و مهم‌تر از همه اثرات جراحی بینی بر آن نامعلوم باشد. بینی زیبا همچنین باید با سایر اجزای صورت تناسب داشته باشد. در ادامه با برخی از معیارهای زیبایی بینی آشنا می‌شویم که موجب می‌شوند ظاهر کلی صورت زیبا به نظر بیاید:

خط تقسیم گذرنده از پشت بینی و نوک بینی

خطی که پشت بینی و نوک بینی را به هم متصل می‌کند و از آن‌ها می‌گذرد، باید درست در وسط قرار داشته باشد و دو طرف آن یک اندازه باشند. اما توجه داشته باشید که متقارن بودن دو طرف بینی و دو طرف صورت، چیزی است که عملاً در صورت هیچ‌کس وجود ندارد. همیشه تفاوت‌های کوچکی بین دو طرف صورت وجود دارد که خود بیمار نیز متوجه آن‌ها نمی‌شود و این موضوع تأثیر بدی نیز بر زیبایی چهره او ندارد. از این خط برای ارزیابی تقارن بینی و همچنین میزان انحراف بینی استفاده می‌شود.

عرض پایه هرم بینی

در مرحله‌ی بعدی، جراح عرض هرم پایه‌ی بینی و باله‌های بینی را بررسی می‌کند. اگر فاصله‌ی  بین خطوط هرم پایه‌ی بینی بیش از ۸۰ درصد فاصله‌ی بین خطوط باله‌های بینی باشد (محلی که سر پره‌های بینی قرار دارند)، لازم است که قسمت استخوانی بینی طی جراحی، باریک شود. در اغلب مواردی که تیغه‌ی بینی باید کوچک شود، نیاز به باریک کردن قسمت استخوانی بینی نیز هست.

بال‌های بینی

عرض باله‌های بینی یعنی خطوط گذرنده از سر پره‌های بینی باید با عرض بین گوشه‌های چشم یکسان باشد و این فاصله نیز باید با عرض چشم‌ها نیز برابر باشد.

این معیار به جراح کمک می‌کند که در مورد کوچک کردن پره‌های بینی تصمیم‌گیری کند، البته این یک قانون کلی نیست. همیشه باید در بررسی این موضوع، خصوصیات نژادی و ظاهر کلی فرد نیز مد نظر قرار بگیرند. برای برخی از افراد، با توجه به فرم چهره‌ی آن‌ها، ممکن است اندازه‌های بزرگ‌تر پره‌های بینی مناسب باشد.

خطوط زیبایی بینی

خط پشت بینی باید توسط دو خط منحنی دیگر در دو طرف مشخص شده باشد که این دو خط از گوشه‌ی ابروها تا دو طرف نوک بینی کشیده می‌شوند. به این خطوط، خطوط زیبایی بینی گفته می‌شود. وجود مشکلاتی در تیغه‌ی بینی (پهن بودن، باریک بودن، قوز بینی و انحراف بینی) و همچنین مشکلات نوک بینی (بافت زیاد نوک بینی و عدم تقارن نوک بینی) می‌تواند در شکل صحیح این خطوط اختلال ایجاد کند.

نسبت ستونک بینی و پایه‌ی پره‌های بینی

نسبت ستونک بینی و پایه‌ی پره‌های بینی در حالت عادی باید به گونه‌ای باشد که فاصله‌ی بین نقاط A و B و فاصله‌ی بین نقاط B و C باید بین ۱ و ۲ میلی‌متر باشد.

نسبت ناحیه نوک بینی به سوراخ‌های بینی

اگر از زاویه پایین به بینی نگاه کنید، باید یک مثلث متساوی‌الساقین ببینید. نسبت بین قسمت نوک بینی به قسمت سوراخ‌های بینی باید ۲ به ۱ باشد و سوراخ‌های بینی باید شکل شبیه به اشک داشته باشند به طوری که سر پهن این اشک در پایین و نوک این اشک به سمت بالا و کمی متمایل به وسط بینی باشد.

موقعیت زاویه قدامی بینی

موقعیت زاویه قدامی بینی یا ریشه‌ی بینی اولین چیزی است که از نمای کناری مورد بررسی قرار می‌گیرد. پایین‌ترین قسمت این زاویه (مرکز زاویه) باشد بین خط بالایی پلک‌ها و چروک بین پلک بالا و پشت چشم باشد (در حالتی که چشم‌ها به سمت روبه‌رو نگاه می‌کنند).

اگر این خط پایین‌تر از حد عادی باشد، در طول بینی تأثیر می‌گذارد و می‌تواند موجب کوتاه بودن طول بینی شود و همچنین ممکن است این موضوع در برجسته به نظر آمدن نوک بینی نیز تأثیر بگذارد. ارزیابی این موقعیت این زاویه در اصلاح فرم بینی اهمیت زیادی دارد.

طول بینی

برای آن که طول بینی در حالت مناسب باشد، نسبت برجستگی نوک بینی (فاصله  بین نوک بینی تا صورت) به خط طول بینی باید ۰٫۶۷ به ۱ باشد.

در ارزیابی برجستگی و چرخش نوک بینی نیز باید طول بینی مدنظر قرار بگیرد. طول بینی در حالت ایده‌آل باید با فاصله‌ی بین لب‌ها تا چانه برابر باشد. (در صورتی که یک سوم‌های صورت فرد نیز با هم برابر باشند.

برجستگی پشت بینی

در ارزیابی برجستگی نوک بینی، تیغه‌ی  بینی نیز باید مد نظر قرار گیرد. در زنان خط گذرنده بین نوک بینی و ریشه‌ی بینی باید موازی یا ۱ الی ۲ میلی‌متر پایین‌تر از خط گذرنده از تیغه‌ی بینی باشد. در مردان این خط باید تقریباً صاف باشد. این قوانین کلی نیستند و با توجه به قد بیمار، شخصیت او، سن او و تمایل شخصی او تغییر می‌کنند.

درجه چرخش نوک بینی

در نهایت جراح میزان چرخش نوک بینی را ارزیابی می‌کند. برای ارزیابی زاویه بین بینی و لب در ابتدا باید خطی صاف بین قدامی‌ترین و عقب‌ترین نقاط نوک بینی (از زاویه کناری) بکشید و سپس این خط ،با خط  صاف گذرنده از لب‌ها زاویه درست می‌کند. در زنان این زاویه ترجیحاً باید بین ۹۵ تا ۱۰۰ درجه و در مردان بین ۹۰ تا ۹۵ درجه باشد.